Edwin Eugene ‘Buzz’ Aldrin (1930) mag dan de pest in hebben gehad, dat hij niet de eerste mens op de maan was, in veel andere opzichten is hij wel degelijk een unieke astronaut en een uitzonderlijk mens. Toen hij in het gezelschap van Neil Armstrong met the Eagle landde in de Mare Tranquilitatis, was Aldrin zich zeer bewust van de betekenis van dat moment. Hij onderstreepte dat gevoel niet met historische woorden, maar met een religieuze ceremonie. Als Presbyteriaanse ouderling had hij een avondmaal-pakket aan boord meegesmokkeld. ‘Met de kennis van nu zou ik het niet gedaan hebben,’ zegt hij jaren later, ‘we kwamen daar als vertegenwoordigers van de hele mensheid, niet slechts van het christelijke deel, maar toen voelde het gepast om God te betrekken bij deze grote stap in de menselijke evolutie.’Het eerste gegeten voedsel en de eerste geschonken drank op de maan waren brood en wijn van het Heilig Avondmaal. Edwin Aldrin was overigens de eerste mens die op die plek in zijn broek plaste. Allemaal zaken waar het miljoenenpubliek thuis geen weet van had. De rechtstreekse beelden en geluiden vanaf 350.000 kilometer afstand waren toch al niet zo scherp, wat voor sommige mensen aanleiding was tot twijfel aan het waarheidsgehalte van de missie. Buzz Aldrin kon slecht tegen de scepsis van conspiracy theorists; toen hij in 2002 geconfronteerd werd met een opdringerige tv-verslaggever die op een agressieve toon bewijsmateriaal eiste, deelde de nog altijd krachtige maanwandelaar enkele rake tikken uit.

Stars and stripes
Stars and stripes

Edwin Aldrin’s maanwandeling, deze zomer vijftig jaar geleden, was de kroon op een succesvolle en ongebruikelijke carrière. Na een opleiding tot vliegenier bij de Amerikaanse luchtmacht raakte Aldrin in de jaren vijftig betrokken bij de Korea-oorlog. Hij bewees zijn behendigheid door niet alleen alle luchtgevechten te overleven maar ook twee vijandelijke MiG-15 straaljagers neer te halen. Hij studeerde aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Boston, waar hij na het behalen van zijn master de smaak te pakken had gekregen en doorging voor zijn Sc. D. Aldrin schreef een doctoraalscriptie over de technieken van het aan- en loskoppelen van ruimtevoertuigen die met hoge snelheid door het heelal vliegen, een essentieel onderdeel van een reis naar de maan. Toen Aldrin begin jaren zestig geselecteerd werd als astronaut was hij de enige in het team die in het bezit was van een doctorstitel. Onder de mederuimtevaarders werd hij gekscherend ‘Dr. Rendezvous’ genoemd. Ondanks enkele heldendaden in het Gemini-tijdperk waarbij hij drie langdurige ruimtewandelingen, enkele geslaagde koppelmanoeuvres en vele wetenschappelijke, technische en medische experimenten op zijn naam mocht schrijven, werd hij door collega’s als een lastig en eigenzinnig persoon ervaren. Neil Armstrong, die de leiding zou hebben over de Apollo-11 missie, kreeg de vertrouwelijke maar nadrukkelijke vraag of hij het zag zitten met Aldrin, maar Armstrong gaf aan geen moeite met Dr. Rendezvous te hebben.

Onderweg
Onderweg

Ondertussen probeerde Aldrin tevergeefs voor elkaar te krijgen dat niet Armstrong, maar hijzelf als eerste op de maan naar buiten zou mogen, omdat die optie in een eerder protocol was vastgelegd. Bij de eerdere Gemini-vluchten was de gezagvoerder juist altijd aan boord gebleven. Mede om praktische redenen – Armstrong stond nu eenmaal dichter bij de uitgang – hield de NASA vast aan dit besluit. Dat frustratie hierover de reden was dat Aldrin nauwelijks foto’s heeft gemaakt van Armstrong op de maan, is niet te bewijzen, maar de geruchten zijn hardnekkig. Aldrin ontkent het ten stelligste, hij zegt er domweg niet aan gedacht te hebben en voert daarbij als argument aan dat ze het er van te voren niets over hebben afgesproken tijdens de training. Omdat Armstrong de meeste foto’s maakte, staat Edwin Aldrin op vrijwel alle later ontwikkelde iconische NASA afbeeldingen van de eerste maanwandeling.

Apollo 11 crew: Neil Armstrong, Michael Collins, Buzz Aldrin
Apollo 11 crew: Neil Armstrong (1930-2012), Michael Collins (1930) en Buzz Aldrin

Nadat Aldrin begin jaren zeventig ontslag had genomen bij de NASA ging het bergafwaarts met de astronaut. De wereldtournee langs 23 landen, de tickertapeparades in Chicago en New York en de ontvangst op het Witte Huis en bij de Verenigde Naties en de ontmoetingen met de Paus en met filmster Gina Lollobrigida hielden hem nog even in een aangename roes, al begon deze goodwill-trip steeds meer het karakter te krijgen van ‘aapjes kijken.’  De Amerikaanse astronauten werden door de NASA geframed als familiehelden van onbesproken gedrag, hoewel ze boven de zaak van Barber Carlos in het geheim hun massaal toegestroomde groupies ontmoetten waardoor de term rendezvous ineens een veel aardsere betekenis kreeg. De kamer boven de kapsalon werd soms al vanuit het ruimteschip gereserveerd! In de jaren zeventig viel de maanwandelaar in een zwart gat. Aldrin raakte in een depressie en hij dronk regelmatig te veel. Hij was genetisch besmet; zowel zijn moeder als zijn opa hadden zelf een eind aan hun leven gemaakt. In 1978 gooide Aldrin het roer om een stopte rigoureus met de drank, een moment dat hij nog jaarlijks viert en beschouwt als een grotere prestatie dan zijn maanwandeling.

Met schaalmodel Saturnus V
Met schaalmodel Saturnus V

De laatste jaren is Aldrin een enthousiast pleitbezorger geworden van bemande missies naar de planeet Mars. ‘Naar de maan reizen zou nostalgie zijn, we moeten vooruit durven kijken,’ aldus de astronaut die dankzij zijn Mars-plannen een nieuw levensdoel heeft gevonden. De vroegere astronaut ontwierp de ‘Aldrin-cycler’, een ruimtelaboratorium dat om de paar maanden beurteling Mars en de aarde moet passeren om daar ter plekke kleinere landingsschepen te laten afdalen. Edwin Aldrin vertoont zich weer graag in het openbaar en een Spacefeest is pas een feest als Buzz is geweest. De vroegere astronaut voelt zich niet te goed om in een flitsende outfit de catwalk te betreden tijdens een space-modeshow. Met zijn bijna negentig jaar ziet Edwin Aldrin er jonger, energieker en levenslustiger uit dan ooit!