Een subtropische ruïne op Ameland

Vanaf ons vakantieadres, een appartement bij hotel Noordsee in Nes, Ameland, kijken we uit op wat ooit een subtropisch zwemparadijs moet zijn geweest. Een indrukwekkend lange buizenconstructie kronkelt rondom een van de twee koepelvormige gebouwen. Je kunt je voorstellen hoe een minutenlange roetsj eindigt in een spectaculaire duik in het warme water van het overdekte zwembad.

Ik ben niet de enige die geïntrigeerd is door dit in het oog springende schoolvoorbeeld van vergane glorie. Op een avond zie ik een jongeman die zich als een krab over een van de ronde daken voortbeweegt. Hij verdwijnt net zo snel als dat hij opdook en even lijkt het alsof ik me het heb verbeeld. Ook ’s nachts is er activiteit waar te nemen op het terrein. Fluisterende jongeren begeven zich in het donker naar een verborgen ingang. De volgende ochtend als de zon achter het complex opkomt, dartelen twee jonge reeën over het door een hekwerk afgesloten terrein.

Aan de andere kant van het hotel bevindt zich een uitkijktoren. Van daaruit kun je van bovenaf een blik werpen op de Tropicana-achtige ruïne die door voorbijgangers wordt vergeleken met de ontmantelde kernreactor van Tsjernobyl. Op het dak heeft iemand met grote letters ‘Geldwolf’ geschreven. Het is alleen van bovenaf te lezen, maar de boodschap is duidelijk: hier moet sprake zijn van een eigenaar die een hele gemeenschap in de houdgreep heeft en die zijn huid blijkbaar duur wil verkopen.

Navraag leert dat we uitkijken op de restanten van ‘Aqua Plaza’, een ambitieus project uit 1988 dat een golfslagbad, wildwaterkreek, whirlpools en een 120 meter lange waterglijbaan herbergde. In 1996 mondde dit project uit in zwemparadijs ‘Tropica Ambla’. Na een flitsende start verhoogde de eigenaar de entreeprijs, waarna het publiek wegbleef.

Pogingen om een alternatieve bestemming te vinden voor het terrein waren weinig succesvol. In 2008 figureerde het lege zwembad als surrealistisch decor tijdens de Ameland Kunstmaand. Het kunstwerk ‘Boot’, een serie schuin afgezaagde stoelen van Saskia Boelsums en Peter Veen,  moest ‘de angst voor de zee voelbaar maken’.

In 2010 maakte het zwembad een tijdelijke doorstart als paintball hub. Nadat in 2012 op een diepte van 837 meter thermaal water was aangetroffen kocht de Vlielander Horecaondernemer Harry Westers het terrein op met de bedoeling er een wellness resort van te maken (well Nes is in dit geval een passender benaming, zoals ze het nabijgelegen meertje Loch Nes zouden kunnen noemen). De gemeente Ameland floot hem in 2017 terug omdat Westers volgens de raad een te groot hotel op het terrein wilde plaatsen. Sindsdien zijn de monumentale puisten op Ameland een trekpleister voor hangjongeren en loslopend wild. Zo houden de projectontwikkelaar (die er zelf niet tegenaan hoeft te kijken) en de gemeente Ameland elkaar in gijzeling.

Drone-beelden: