Het Eurovisiegevoel van Rotterdam-Zuid

In mijn woonplaats kun je zo langzamerhand niet meer om het Eurovisie Songfestival heen. Huizen en pleinen in de Rotterdamse binnenstad zijn versierd met fleurige liedteksten van ‘Hallelujah’ tot ‘Loving You is a Losing Game.’

Benieuwd naar de sfeer in Rotterdam-Zuid fiets ik door de pas gerestaureerde Maastunnel.  Charlois verwelkomt me nog niet echt feestelijk, maar rondom Zuidplein is al iets meer van het Eurovisiegevoel te merken.

Van grote afstand zie ik het portret van Jeangu Macrooy dat beeldend kunstenaar Tymon de Laat op een hoge muur schilderde. Zaterdagavond zingt Macrooy enkele tekstregels in het Sranantongo, een veelgebruikte taal in Suriname: ‘Yo no man broko mi’ (Je kunt me niet breken). Zijn statement is belangrijker dan de vraag of hij gaat winnen.

Jeangu Macrooy
Jeangu Macrooy

Naast Ahoy is een teststraat opgetuigd, waar de festivaldeelnemers zich regelmatig moeten melden. Een voetgangersstoplicht veraangenaamt het wachten met een blikkerige versie van ‘Waterloo’, het lied waarmee Abba in 1974 geschiedenis schreef. De tekstregel: ‘Couldn’t escape if I wanted to’ blijft me de rest van de dag achtervolgen.

De omgeving van Zuidplein is onderhevig aan ingrijpende veranderingen. Het oude Zuidplein-theater is afgebroken om plaats te maken voor een modern cultuurcentrum. Naast het theater ligt een door David Hockney’s ‘A Bigger Splash’ geïnspireerd interactief kunstzwembad.

Station Zuidplein
Station Zuidplein

Aan de zuidkant van het bus- en metrostation wandel ik een voetgangerstrechter in. De dranghekken zijn beplakt met songtitels als: ‘Rise Like A Phoenix’. Plotseling wordt mijn oog getrokken door een kleurig driedimensionaal kunstwerk. Het is ondertekend door de 20 jaar geleden overleden Herman Brood. ‘Dit moet een vervalsing zijn,’ is mijn eerste gedachte. Zo’n kunstwerk hoort niet onbeschermd buiten te staan. Dichterbij gekomen lijkt het bonte in beton gegoten object echter opmerkelijk authentiek. ‘Waarom heb ik dit niet eerder gezien?’ vraag ik mezelf vertwijfeld af.

Herman Brood Afdruk
Herman Brood Afdruk

Bij nadere inspectie blijkt het trottoir waarop ik sta een heuse Walk of Fame te zijn. Met stijgende verbazing bekijk ik de handafdrukken van de vier leden van Golden Earring, Johan Cruijff, André van Duin, Tina Turner, Johnny Cash en Cliff Richard. Dick Bruna heeft zelfs een originele Nijntje In het beton vereeuwigd. De tegel waarin Boudewijn de Groot zichzelf omschrijft als ‘De Eenzame Fietser’ is net als enkele andere door de elementen aangetast. Mijn verbazing gaat over in verontwaardiging als ik zie hoe onverschillig metro- en buspassagiers, verdiept in hun telefoons over de beroemdheden heen lopen.

Dick Bruna's Nijntje
Dick Bruna’s Nijntje

Ik krijg gezelschap van een man die gewapend met een emmer en een borstel de tegels aan een schoonmaakbeurt onderwerpt.

‘Wat zonde dat de mensen hier zomaar overheen lopen,’ zeg ik, ‘dat kan toch niet goed zijn voor die handafdrukken?’

‘Vertel mij wat,’ antwoordt de man, ‘deze tegels liggen niet op de goede plek.’

Hij zet zijn emmer neer en stelt zich voor als Emile Hilgers, bestuurslid van de stichting die toeziet op dit stukje cultureel erfgoed. ‘In 2013 verhuisden we van de Schiedamsedijk, waar dit een populaire attractie was, naar Zuidplein omdat Rotterdam dit gebied meer allure wilde geven. De gemeente financierde de verplaatsing plus een coating die de tegels een uniforme aanblik moest geven.’

Dat Lee Towers bij de heropening in 2013 ‘You’ll Never Walk Alone’ in de stromende regen moest zingen, was een ongunstig voorteken. Zowel de verhuizing als de weinig effectieve beschermlaag kunnen achteraf als mislukkingen worden beschouwd. Hoe nu verder?

‘Hier kunnen we niet blijven,’ zegt Hilgers. ‘De tegels passen qua formaat niet in het nieuw aan te leggen trottoir. We zijn op zoek naar een nieuwe locatie, bij voorkeur in het centrum van de stad.’

Spandoek
Spandoek

‘Je zou hedendaagse beroemdheden kunnen uitnodigen voor een handafdruk,’ opper ik.

‘Dirk Kuyt heeft niet zo lang geleden een nieuwe steen gemaakt, inclusief zijn naam en rugnummer. We hebben meer bekende mensen op het oog maar gezien de onzekere situatie maken we even pas de plaats.’ Hilgers wijst op een spandoek dat hij heeft laten plaatsen, met een oproep om een steentje bij te dragen aan de noodzakelijke verhuizing.

‘Lee Towers heeft al toegezegd een nieuwe uitvoering van zijn tegel te sponsoren. Ik hoop dat anderen hem navolgen. Daarnaast zijn we op zoek naar ondernemers, cultuurfondsen en particulieren die geloven in deze attractie.’

‘En de gemeente Rotterdam?’

‘Die heeft al geld gegeven toen de Walk of Fame naar Zuid ging. Toen is de verantwoordelijkheid voor het onderhoud en voortbestaan overgedragen aan onze stichting.’

‘In Hollywood is de Walk of Fame onverminderd populair,’ zeg ik.

‘Artiesten betalen zelfs voor een plekje op Hollywood Star Boulevard. Die stenen zijn ook veel gemakkelijker te vervangen, zij doen niks met handafdrukken. Het zijn tegels met een ster en een naam, meer niet.’

De handafdrukken maken deze ‘sterrenstoep’ inderdaad uniek. Vooral als de beroemdheden hun creativiteit hebben losgelaten op het materiaal, zoals bokser Bep van Klaveren die zijn vuist krachtig in het natte beton boorde.

In het besef dat in de stad waar ik al zesentwintig jaar woon nog veel is te ontdekken, fiets ik terug. In het centrum van Rotterdam zie ik veel prachtige plekken die de Walk of Fame de allure zouden geven die haar toekomt.

Ahoy
Ahoy

De Walk Of Fame Europe is in 1990 opgezet als culturele attractie in de stad Rotterdam. Vrijwilligers plaatsten op de Schiedamsedijk (tussen de Coolsingel en de Erasmusbrug) honderdvijftig betonnen tegels met handafdrukken van nationale en internationale sport- en muziekhelden. In 2013 verhuisden 60 tegels naar het Zuidplein, ruim 30 andere vonden een alternatieve bestemming en de rest ligt in een opslagruimte. De tegel van dressuurkampioen Anky van Grunsven (inclusief de hoefafdruk van haar paard Bonfire) ligt bij de Rotterdamse Manege in Kralingen. De handen van Olympisch zwemkampioen Rie Mastenbroek kregen een plaatsje op de looproute naar het naar haar genoemde 50-meterbad op Zuidplein. De tegel van sprinter Arie van Vliet is neergelegd bij het beeld ‘De Wielrenners’ in Woerden. De handafdrukken van onder meer Fleetwood Mac, Lionel Richie en Monique van de Ven zijn verkocht aan fans.

Voor 1 november moet de stichting een nieuwe bestemming hebben gevonden voor de Walk of Fame. De beschermlaag van de stenen is aan slijtage onderhevig. Donaties zijn van harte welkom. Meer info: walkoffame.nl    

Foto van Johan Bakker

Johan Bakker

Music is the leitmotiv in Johan Bakker’s life. He was introduced to Debussy’s piano compositions before he was even born, and as a toddler he preferred singing songs to playing with toy cars. During a period of illness.. Read the full biography