Wie van het Ludwig Museum voor moderne kunst in Keulen wandelt naar de Hohenzollernbrücke (waarvan de hekken tot aan de overkant van de Rijn zijn volgehangen met liefdesslotjes) passeert een plein dat streng wordt bewaakt door in gele hesjes gestoken personeel. Dit plein blijkt het dak te zijn van de ondergronds gebouwde Kölner Philharmonie. Tussen 29 april en 8 mei speelt zich na twee jaar stilte het Acht Brücken festival af in Keulen. De Kölner Philharmonie heeft onder het thema ‘Musik der Zeit’ twee vrouwelijke componisten op het programma staan: Sofia Gubaidulina en Liza Lim. De concerten worden live uitgezonden door zowel de WDR als de BBC.

Sofia Gubaidulina
Sofia Gubaidulina

Sofia Gubaidulina, in 1931 in Rusland geboren, maar al decennialang woonachtig in Duitsland componeerde Stimmen … verstummen … in 1986. De opmerking: ‘we eren vanavond de Russische cultuur, geen dictator’ ontlokt een welgemeend applaus aan de voor driekwart gevulde zaal. De twaalfdelige symfonie is een intrigerende dialoog tussen het orgel en het symfonieorkest. Slagwerk en percussie hebben een belangrijk aandeel in dit 35 minuten-durende werk. Na enkele orkestrale geluidsexplosies daalt in deel negen de stilte neer op het podium. De dirigent voert een pantomime uit waarbij op zijn teken slechts de pauken af en toe geluid maken. Uiteindelijk rondt het orkest af in hemelse harmonie.

Dan krijgt muziekcriticus Eleonore Büning het woord. Namens 160 collega’s reikt ze de prijs uit voor het album van het jaar: ‘Vertigo’ van Christophe Bertrand, uitgevoerd door het WDR-Sinfonieorchester. Bertrands ouders zijn aanwezig om de prijs in ontvangst te nemen namens de componist die zichzelf in 2010 op 31-jarige leeftijd van het leven beroofde.

E,mily Hindrichs, Liza Lim, Cristian Macelaru en WDR Sinfonieorchester
Emily Hindrichs, Liza Lim, Cristian Macelaru en WDR Sinfonieorchester

Na de pauze is de première van het pas voltooide werk Annunciation Triptych in aanwezigheid van de de Australische componist Liza Lim (1966). Ze liet zich voor haar driedelige werk inspireren door drie iconen van de vrouwelijke spiritualiteit: Sappho, Maria en Fatima. In het tweede deel staat de hartslag van Maria’s ongeboren kind centraal. In deel drie wandelt de Amerikaanse sopraan Emily Hinrichs vanuit de zaal naar voren. Ze zingt de door Sebastian Viebahn geschreven woorden:

She moved through crowds

like a bunch of flowers.

Breathless was I like a young mare

she was a light-wave through my hands.

Nations were at war

and men fallling faster than

leaves on that Indian summer,

but she was the beginning of the day.

flowers do not grow on rifles

believe me they rise and never bend.

They use colours as we use words.

Op aanwijzing van dirigent Cristian Macelaru zingt het publiek woordloos mee in een eensgezindheid die je nog slechts aantreft in de kunst.