Vrijdag 8 juli
Philip Lassiter en zijn strak-spelende band openen North Sea Jazz 2022 met een overrompelend eerbetoon aan de vier jaar geleden overleden trompettist Roy Hargrove (1969 – 2018). De toetsenist en trompettist voerde ooit de blazerssectie aan van de New Power Generation-begeleidingsband van Prince. Daar leerde hij de Nederlandse saxofonist Candy Dulfer kennen die als verrassing het podium komt opgelopen en zo bijdraagt aan de muzikale vreugde.
Het Ahoycomplex is de afgelopen drie jaar grondig verbouwd. Mensen zoeken soms vertwijfeld naar zalen die zich ineens op heel andere plekken blijken te bevinden. In de nieuwe, tot de laatste stoel en zelfs de gangpaden gevulde Amazon laat zangeres Lizz Wright een ruime selectie horen uit haar rijke repertoire. Ze put daarbij uit vele bronnen van soul en folk tot gospel. De diepe stem van de Amerikaanse zangeres wordt elegant gedragen door het Rotterdams Filharmonisch Orkest onder leiding van Bastien Still.
Artist-In-Residence Herbie Hancock treedt twee keer op, zodat allerlei facetten uit zestig jaar jazzinnovatie voorbijkomen. Op vrijdagavond praat de 82-jarige grootmeester over zijn drijfveren als muzikant en als mens. Het is een unieke gelegenheid om de man die zo’n groot stempel drukte op de jazzgeschiedenis beter te leren kennen. Hancock vertelt over technische ontwikkelingen op het gebied van synthesizers, over zijn eeuwige drang tot vernieuwing en over de betekenis van het boeddhisme voor hem. Het advies van de toetsenist aan de jongere generatie: ‘Je waarde hangt niet af van het aantal volgers dat je hebt op social media, het is vooral belangrijk om te geloven in jezelf.’ Hancocks masterclass wordt afgesloten met een optreden van Lionel Loueke. De in Benin geboren gitarist geeft een bijzondere draai aan het repertoire van zijn bandleider Hancock. Louekes met loops aangevulde improvisaties bevatten verrassende elementen uit Afrikaanse muziek, jazz en klassiek.
‘Het thema van ons laatste album was hoe bevoorrecht we ons voelen om iedere dag samen muziek te mogen maken,’ zegt trompettist Dave Douglas. ‘De release daarvan werd echter meteen gevolgd door de lockdown. Snappen jullie hoe blij we zijn dat we hier nu weer staan?’ Douglas voert met saxofonist Joe Lovano het energiek spelende kwintet Sound Prints aan in de Hudson. Het speelplezier is duidelijk zichtbaar op de gezichten van deze veteranen. Tijdens een bevlogen solo verbouwt drummer Rudy Royston zijn instrument zo mogelijk nog ingrijpender dan de zalen in Ahoy.
Gregory Porter mag, nadat het publiek meer dan een uur van zijn warmbloedige bariton en zijn opbeurende songs heeft genoten, het licht uitdoen. Niet voor lang, want de nachten in juli zijn kort. Te kort bijna voor de jamsessies in jazzclub Bird waar de muzikanten de schade van zo lang niet kunnen spelen, proberen in te halen.
Zaterdag 9 juli
Het eerste concert op de zaterdag is te danken aan de zendingsarbeid van Frank Jochemsen van het Nederlands Jazz Instituut. Hij ontdekte een cassettebandje met intrigerende muziek van het Frans Elsen (1934 – 2011) kwintet. De pianist had tijdens zijn verblijf in Noorwegen een suite geschreven, die hij in de stijl van Herbie Hancock wilde uitvoeren. De opnames van Norway werden gemaakt, maar bleven liggen tot 2021. Drummer Eric Ineke, het enige nog levende bandlid, brengt de nog altijd fris klinkende stukken weer tot leven met saxofonist Benjamin Herman, trompettist Rik Mol, gitarist Martijn van Iterson, toetsenist Juraj Stanik, bassist Marius Beets en percussionist Bart Fermie.
Even later gaat een andere drumveteraan los in Missouri. Han Bennink heeft een gevarieerde groep musici om zich heen verzameld die op North Sea Jazz zijn tachtigste verjaardag muzikaal luister bij willen zetten: gitarist Reinier Baas, saxofonist Ben van Gelder, pianist Aki Takase en het ICP (Instant Composers Pool) Orkest, waarmee hij in de jaren zestig de jazzwereld ontregelde.
Het is dringen bij Herbie Hancock. Na twee dagen ken ik de sluiproutes en ben net op tijd. Ruim een half uur van te voren is de Amazon vol. Te vol, volgens de mensen op de voorste rijen die ‘zitten!’ roepen naar de mensen die voor hun neus een staanplaats hebben weten te bemachtigen. Hancock brengt een afwisselend programma met een spacey begin, enkele akoestische ballads, een mooie uitvoering van ‘Footprints’ van Wayne Shorter en een sprankelende, niet in een categorie onder te brengen bijdrage van gitarist Lionel Loueke.
Cory Henry, die al veel vaker op North Sea Jazz heeft gestaan, weet hoe hij een feestje moet bouwen. Al vanaf het eerste nummer laat de Hammondorganist, zanger en bandleider het publiek actief meedoen. Master Henry wordt aanstekelijk begeleid door zijn Funk Apostles.
Het Ron Carter Foursight Quartet is door ziekte van de drummer uitgedund tot een trio. Dit pakt echter verrassend goed uit. De 85-jarige bassist speelt zo strak en pianist Renee Rosnes vult hem zo perfect aan dat de grooves van dit trio met saxofonist Jimmy Greene geleidelijk onder je huid beginnen te kruipen. Bijzonder hoe deze muzikanten zonder toeters en bellen de volgeladen Madeira zo stil krijgen dat de dagen van de Haagse Carel Willinkzaal lijken te zijn teruggekeerd. Aandachtspunt voor de organisatie: doe iets aan het geluid bij de openstaande deuren, de pratende mensen op de gang hebben namelijk geen idee welk heilig vuur in de Madeira is ontstoken.
Ook Avishai Cohen dwingt met zijn kwartet in de grote Hudsonzaal de stilte af met fijnzinnig trompetspel. Zijn kwartet speelt onder meer muziek van het album Naked Truth.
Nile Rodgers sluit als ervaren ceremoniemeester de tweede dag van het festival af. De bassist en bandleider schrijft al decennialang pakkende nummers voor anderen maar is zelf ook heel goed in staat de Nile tot het kookpunt te brengen.
Zondag 10 juli
Gustavo Santaolalla combineert elementen van rock, soul, Afrikaanse ritmes, Latijns-Amerikaanse folk en elektronica. De Argentijnse musicus, filmcomponist en producer maakt veel enthousiasme los in de Madeira met latin-getinte luisterliedjes en rocknummers.
Dankzij het succes van zijn twee Blue Note-albums kijkt het publiek zondag reikhalzend uit naar de komst van Immanuel Wilkins. Het kwartet van de Amerikaanse altsaxofonist stelt niet teleur: in de Madeira spelen de vier muzikanten uitvoerige versies van stukken van The Seventh Hand, met bevlogen improvisaties en meeslepende ritmes.
Shirma Rouse, Berget Lewis en Zo! Gospelchoir veranderen de Nile in een mega-gospelkerk. Met aanstekelijk enthousiasme krijgen ze het massaal toegestroomde publiek zo ver dat uit 10.000 kelen de strijdkreet klinkt: ‘I am a soldier in the army of the Lord’.
Nubya Garcia, drie jaar geleden nog een nieuwkomer, bewijst in de Congotent dat Londen nog altijd een van de hotspots van de veelkleurige jazz is. In de Britse hoofdstad is het urban jazzvuur tijdens de pandemie ondergronds blijven smeulen en laait nu weer in alle hevigheid op en Nubya Garcia is daar de leading lady.
H.E.R. is vooral bekend van ‘I Can’t Breathe’, het anthem van de Black Lives Matter protesten. In de Nile zingt ze intieme liedjes, waarbij haar stem wat verloren gaat in het bombastische geluid uit de speakers.
Een van de hoogtepunten van dit festival is het optreden van Vijay Iver. Deze pianist laat uitersten voorbijkomen in een intens gespeelde set: van melodieuze klassiek-georiënteerde delen tot krachtig beukende ontladingen. Bassist Linda May Han Oh beweegt haar vingers razendsnel over de snaren en legt zo een levendige basis neer. Drummer Tyshawn Sorey bouwt zorgvuldig zijn polyritmische spanning op en af. De nummers lopen naadloos in elkaar over en de bezoekers van de Madeira, die nauwelijks de kans krijgen om te applaudisseren kijken toe in ademloze bewondering.
Alicia Keys was ooit een pianospelend wonderkind met een mooie soulstem. Daarnaast is ze actrice, producer en female empowerment activist. Tijdens haar optreden in de Nile is ze vooral verkouden.
Het optreden van de als laatste geprogrammeerde Alfa Mist begint later dan gepland, omdat de Londense beatmaker problemen heeft gehad op het vliegveld. ‘We zijn onderweg onze gitaren kwijtgeraakt, maar nu staan we hier!’ Alfa Mist en zijn muzikanten sluiten deze rijk-gevulde editie van North Sea Jazz af met pakkende improvisaties over jazzsamples en hiphoptracks.
Foto’s: Ron Beenen