Patrick Lodiers sprak bij de Nieuws BV op NPO radio 1 met Eva Cassidy biograaf Johan Bakker
Het is vandaag precies 25 jaar geleden dat de vrouw overleed die triest genoeg pas na haar dood beroemd werd. Bij mij zit aan tafel haar biograaf muziekjournalist Johan Bakker. Ze zong eigenlijk altijd covers. ‘Fields of Gold’ van Sting op zich al een mooi nummer maar als zij het dan zingt is het direct buitencategorie.
‘De kracht van haar covers was dat ze nooit gewoon iemand naspeelt, maar dat ze er iets anders van maakte. Het meest sterke voorbeeld daarvan is ‘Over the Rainbow’. Daar zit een grote octaafsprong in en die laat ze gewoon weg. Ze zingt gewoon twee keer dezelfde noot. Ze zette nummers naar haar hand en in veel gevallen verbeterde ze die nummers.’
Eva Cassidy overleed op 33-jarige leeftijd aan kanker, was er nog meer tragedie in haar leven?
‘Ja, de tragedie begon eigenlijk al vrij vroeg, want toen ze op school zat werd ze gepest en dat was ook de reden dat ze zich nogal heeft teruggetrokken in de middelbare school periode dat ze urenlang op haar kamer bleef zitten. Ze verdiepte zich daar in de muziek, allerlei soorten muziek, ze hield van jazz, van folk, van gospel noem het maar op en ze ging luisterde naar zangeressen als Aretha Franklin.’
Waarom dacht jij van ja maar dit levensverhaal moet ook verteld worden, ik ga er een boek over schrijven?
‘Dat Eva Cassidy aan kanker is overleden is treurig genoeg, maar nog treuriger is dat dat zij eigenlijk helemaal niet bekend is geweest. Dat zij dat tijdens haar leven niet heeft meegemaakt. Het is te vergelijken met Vincent van Gogh, die de meest prachtige schilderijen maakte en van zichzelf wist dat het bijzonder was en toch nooit die erkenning heeft gehad. Zij wist waarschijnlijk ook heel goed dat wat zij maakte, wat jij noemt buitencategorie was, maar ze heeft nooit de vruchten daarvan mogen plukken.’
Waarom zag niemand dat ze zo buitengewoon was?
‘Nou mensen zagen het vaak wel. De baas van Blue Note reisde speciaal voor haar naar Washington DC om haar te zien optreden. Hij bood haar on the spot een contract aan. Ze zei: ‘Blue Note is dat niet een jazzlabel? Ik heb geen zin om alleen maar jazz te zingen.’’
Wat wil je over Nightbird vertellen?
‘Dit is hetzelfde concert Live at Blues Alley. Dat was 2 en 3 januari 1996. Dat was dus het album dat zij niet wilde dat uitgebracht werd, hooguit 3 of 4 nummers daarvan zijn uiteindelijk op het album Live at Blues Alley verschenen, de rest waren oudere opnames die ze erbij hebben geplakt. En toen zij al 20 jaar dood was hebben ze het album alsnog uitgebracht. Tot mijn stomme verbazing zijn het twee CD’s die van de eerste tot de laatste minuut perfect klinken.’
Maar waarom vond zij het niet perfect?
‘Omdat zij die laatste avond, dit was de opname van de laatste avond, want de eerste avond waren de opnames mislukt ook al heel tragisch. Maar de tweede avond, dat was dus een set en het is net als met voetbal in één keer moest het toen goed gaan, de laatste kans is de enige kans. Ze was die nacht daarvoor verkouden te geworden en ze vond zichzelf te schor, haar stem was niet wat de fans konden verwachten.’
Maar het is gelukkig wel uitgebracht en het is prachtig.
‘Ja, want een verkouden Eva Cassidy is altijd nog beter dan ongeacht welke gezonde zangeres ook.’
Ze was echt verkouden, want je zei ook ze had heel veel last van plankenkoorts waar kwam dat vandaan?
‘Ze was ook heel erg perfectionistisch. Als iedereen tegen haar zei: het was fantastisch dan wist zij altijd ook nog weer van zichzelf dat er iets niet helemaal klopte en dat zat haar vreselijk In de weg, en dat was ook de reden dat ze eigenlijk liever niet beroemd wilde worden. Haar vrienden zeggen: eigenlijk is het maar goed dat het zo gegaan is, want nu doen anderen het woord voor haar, die kunnen haar de hemel in prijzen en ondertussen heeft zij haar liedjes al gezongen.’
Jij wil iets laten horen van I know you bij Heart. Waarom is dit nummer speciaal voor jou?
‘De vioolpartij, is van haar broer Dan Cassidy en die ging naar zijn zus toe om afscheid van haar te nemen. Omdat hij in de buurt was heeft hij de vioolpartij opgenomen. De eerste regel van dit liedje is You left in Autumn en dat bleek dus achteraf ook zo te zijn gegaan, want in het najaar heeft ze de aarde verlaten. Er zitten ook nog regels in die heel aangrijpend zijn in het licht van dat zij overleden is: I still here your voice every day. Wij horen haar stem nog iedere dag.’
Zijn er nog zangeressen die naar haar luisteren én die door haar beïnvloed worden?
‘Op muziekscholen vragen veel zangeressen om Eva Cassidy. Omdat ze graag op die manier willen leren zingen. Alleen de vraag is: wat is die manier? Zij kon op elke manier zingen! Zij had een systeem in haar hoofd en ze hoefde maar een knop om te zetten om naar een totaal ander register te gaan.’
‘What a wonderful World’ welk verhaal heb je daarbij?
‘Dat was het laatste lied dat ze heeft gezongen in het openbaar. Een paar maanden voor haar dood organiseerden vrienden van haar een benefietgala. De vraag was of ze überhaupt in staat zou zijn om te komen? Maar ze kwam niet alleen, ze kwam ook nog het podium op, leunend op een looprekje. Ze heeft op een speciaal aangepaste gitaar omdat ze al zo zwak was die ze kon bespelen en toen heeft ze voor die hele zaal nog What A Wonderful World gezongen. Je weet dat je doodgaat en dan zeg je toch: wat was dit een mooie wereld.’
Johan Bakker dankjewel voor je prachtige verhalen, je zit er vol mee. De biografie van Eva Cassidy is gewoon nog verkrijgbaar en wij gaan luisteren naar ‘What A wonderful World’.